چطور رفتار قاطعانه داشته باشیم؟

در این مقاله قصد داریم به شما آموزش دهیم که چطور رفتار قاطعانه داشته باشید با جادوی کلام همراه باشید.

چرا نمیتونم حرفم رو به دیگران بفهمونم؟ خسته شدم

به عنوان مثال: وقتی میخوام یه موضوعی رو در تیم های کاریمون در شرکت به همکارانم توضیح بدم، خیلی ازش استقبال نمی شه. با وجود اینکه علم و دانش آن مطلب رو دارم. اما همکارانی دارم که با وجود اینکه دانش خاصی ندارند اما حرفشون برش داره.

!!!مسئله: بارها شده که می خوام یه درخواستی از فردی داشته باشم اما خجالت می کشم بهش بگم و انقدر تو دلم خودخوری می کنم ازینکه نتونستم حرفم رو قاطعانه بزنم.

!!!مسئله: من یه مشکلی دارم و اون هم اینه که نمیتونم به دوستانم، همسرم و خانوادم “نه” بگم و این به من آسیب های زیادی زده. بارها شده برای خودم برنامه ریزی هایی برای آخر هفته دارم اما خانواده همسرم تماس میگیرن و می خوان بیان منزل ما و من نتونستم بهشون بگم که مثلا “این هفته نمیشه، اگر ممکنه برای هفته بعد در خدمتتون باشیم.”

!!!مسئله:  دوستانم بهم میگن که تو انقدر با ناز و آروم حرف میزنی که اصلا پست های مدیریتی بدردت نمی خوره. در صورتی که من به پست های مدیریتی علاقه شدیدی دارم.

!!!مسئله:  اصلا جدی گرفته نمی شم.حتی در خانواده کسی برام تره هم خورد نمی کنهL

چقدر شده با این شرایط و این مسائل دست و پنجه نرم کنید؟

تا حالا دیدید افرادی را که وقتی صحبت می کنند انقدر شیک و واضح و مرتب و با صدای رسا صحبت میکنند که همه دوست دارند فقط بنشینند و به صحبت هاشون گوش دهند؟

سوال: تا حالا شده به این فکر کنید که این افراد چه ویژگی هایی دارند که می توانند سحر آمیز صحبت کنند و به اکثر خواسته هاشون در مذاکره ها و جلسات برسند؟

در ابتدا می خواهم این نکته رو بیان کنم که اگر تا حالا نتوانستین اثر گذار باشین و صحبت هایتان، مذاکره هایتان، سخنرانی هایتان، درخواست هایتان و … به حد کافی متقاعد کننده و محکم و قاطع نبوده، نگران نباشید. چرا که خبر خوش این که با در نظر گرفتن مجموعه ای از تکنیک هایی که در این درسنامه شرح داده شده است، می توانید تاثیر آن ها را در زندگیتون مشاهده کنید.

بسیار خوب در ابتدا می خواهم با همدیگر یک سری از اتفاقات، رویدادها و ویژگی های افرادی که نمی توانند قاطعانه صحبت کنند را با هم بنویسیم.

فهرست ویژگی ها و رویداد های افرادی که دارای رفتار قاطعانه نیستند

• نمی توانند حقشان را بگیرند و معمولا دچار ظلم و آسیب از جامعه می شوند.
• حرفشان برش ندارد و نمی توانند اثر گذار باشند.
• معمولا به این گونه افراد، پست های مدیریت داده نمی شود.
• برخی از آن ها با وجود دانش و علم کافی نمی توانند دیگران را متقاعد کنند و در نتیجه احساس سرخوردگی می کنند.
• این گونه افراد بعد از مدتی در پی همه شکست ها و ناکامی هایشان (اگر روی خودشان کار نکرده باشند) دچار کاهش عزت نفس و اعتماد بنفس می شوند. چرا که وقتی موردپذیرش دیگران قرار نمیگیرند، احساس بی ارزشی و پوچی پیدا می کنند و از آن جایی که مهارت هایشان (با وجود تسلط در آن ها) دیده نمی شود اعتماد بنفسشان نیز پایین می آید.
• این افراد نمی توانند در مذاکره ها موفق بشوند و ممکن است رفتار هایی از خودشان نشان دهند که اعتبار آن ها را زیر سوال ببرد. به عنوان مثال: رفتار های پرخاشگرانه یا ناپسند و یا احساس خجالت و شرم داشته باشند.
• وقتی دعوا و یا بحثی اتفاق می افتد، به دلیل اینکه قاطعانه رفتار نمی کنند نمی توانند پادر میانی کنند و معمولا تماشا کننده های خوبی هستند. حتی در دلشان با خود گفتگو های درونی خوبی نیز ندارند. به عنوان مثال می گویند: “بابا من الان بیام یه حرفی بزنم بدتر می شه. کی به حرف من گوش میده آخه؟ از من بهترم هست اینجا”
• وقتی در خانواده/ جمع دوستان و یا حتی در جلسات کاری، زمان مشاوره می رسد، از این افراد نظر خاصی پرسیده نمی شود و به نوعی در نظر گرفته نمی شوند.
• … (خودتان هم مواردی را که به ذهنتان می رسد یادداشت کنید.)

و با همه اتفاقاتی که روی می دهد، به مرور زمان این فرد در ضمیر ناخودآگاهش، خود را فردی (سرخورده، بی ارزش، غیر قابل احترام، مظلوم، ستم دیده، طرد شده، منزوی، ….) می بیند. و از طرفی افرادی که با آن ها روبرو می شود را افرادی (ظالم، بدون درک، خودخواه، بی عدالت، غیر قابل احترام، …) می بیند.

مشاهده می کنید که یک رفتار نا آگاهانه چه ضرر هایی را در شکل گیری شخصیت ما و موقعیت اجتماعی ما خواهد گذاشت؟

اغلب افراد احساس می کنند اگر قاطع باشند، یعنی اینکه چوب بگیرند دستشان و فرد را با صحبت و رفتارشان بزنند. یا برخی فکر می کنند اگر قاطع باشند، سایرین فکر می کنند چقدر خشمگین هستند و به همین دلایل از اعمال قاطعیت در صحبت ها و رفتارشان جلوگیری می کنند.

می خواهم به شما بگویم که این ها همه تصورات و اشتباهاتی است که تا الان داشتید. اگر می خواهید ویژگی های فوق را داشته باشید (که قطعا شما اینگونه نیستید) از ادامه این مقاله کناره گیری کنید.

فهرست رویداد ها و ویژگی های افراد با رفتار قاطعانه

• این افراد مذاکره کننده های خوبی هستند و می توانند با بیان و رفتار قاطعشان تاثیر مثبتی روی دیگران بگذارند.
• به دلیل مهارتی که در این زمینه دارند، معمولا قابلیت اعتماد بیشتری دارند و احتمالا پست ها و نقش های مدیریتی و رهبری (در کار و خانواده) را دریافت می کنند.
• حرف هایشان شنوا تر، دلپذیرتر و پذیرفتنی تر می باشد.
• به دلیل اینکه می توانند دیگران را متاثر از شیوه صحبت و رفتارشان کنند، بازخورد و نتایج مثبتی را دریافت می کنند و در نتیجه حال خوبی دارند. (به دلیل اینکه اعتماد بنفس آن ها و عزت نفس آن ها نه تنها کاهش نمی یابد بلکه افزایش نیز می یابد.)
• این افراد می توانند از پس شغل هایی مثل (تحلیگر، فروش و بازاریابی و …) را به خوبی برآیند.
• در مشاوره ها نقش خوبی ایفا می کنند و روی نظراتشان کامنت های خوبی داده می شود و در نهایت پذیرفته می شود.
• به دلیل اینکه شروع سخنرانی از اهمیت بالایی برخوردار است، از این مهارت خود می توانند به عنوان برگ برنده استفاده کنند. تصور کنید فردی با قامت راست، با صدای رسا می آید و سخنرانی خود را آغاز می کند. در مقابل فردی با صدای آرام و ظاهر پریشان و گویی خود نیز خودش را قبول ندارد صحبتش را آغاز می کند.

؟سوال: چه اتفاقی می افتد؟ قطعا فرد اول تا انتها سخنرانی با اعتماد بنفس بیشتری خواهد داشت و مخاطبین همراه او هستند اما فرد دوم تمام توجه مخاطبین را از همان ابتدا از دست می دهد و عدم دارا بودن این مهارت منجر به شکست او در سخنرانی اش می شود.

• خیلی راحت می توانند “نه” بگویند.
• ….. (خودتان هم مواردی را که به ذهنتان می رسد یادداشت کنید.)

توجه دارید که به چه اندازه قاطعانه رفتار کردن در زندگی ما تاثیر دارد؟

برای دستیابی به این مهارت، نکاتی در زیر آورده شده است که بسیار اثر بخش می باشد.

تکنیک های ایجاد رفتار قاطعانه

• زبان بدن خود را مشاهده و در صورت نیاز اصلاح کنید.

برای این کار می توانید یک متن سخنرانی را از قبل آماده کنید و از خود فیلم بگیرید و ببینید که چگونه صحبت میکنید؟ شل و وارفته، ستون فقرات خمیده، صدای آرام و …

اگر این علائم را در خود مشاهده می کنید روی صدا، لحن و طرز ایستادن خود حتما کار کنید. ادای افرادی رو در بیاورید که قاطع هستند. به مرور زمان این رفتار در شما نهادینه می شود.

• یک متن درخواست (کمک، حقوق، وام، …) را از قبل بنویسید و نقش فردی را بازی کنید که این درخواست ها را دارد. اگر می بینید نمیتوانید سعی کنید چندین بار این کار را انجام دهید تا به درخواست خود برسید. سپس در واقعیت این درخواست ها را به اجرا بگذارید.
• اطلاعات خود را با مطالعه بالا ببرید. افرادی که مطالعه زیادی دارند همیشه حرف برای گفتن دارند. از این رو به مرور زمان فردی با ایده و صاحب فکر به حساب می آیند. این کار روی اعتماد بنفس شما تاثیر بسزایی دارد.
• تصویر سازی ذهنی کنید. فکر کنید که در تمام موقعیت ها دارید با قاطعیت رفتار می کنید.
• به حرف هایی که میزنید باور و اعتقاد محکم داشته باشید. وقتی خودتان خودتان را باور ندارید، چطور انتظار دارید دیگران شما را باور کنند؟!
• خودتان را مثل کوه تصور کنید. کوه چطور است؟ مستحکم، قوی، با صلابت

فقط فراموش نکنید که طعم رفتار و صحبتتان تند و خشن نشود که نتیجه عکس می دهد.

• از کلمات شک بر انگیز خود داری کنید. به عنوان مثال: نمیدونم، شاید، من که نمیدونم من فقط حرف دیگران رو انتقال میدم/….

به جای این خودزنی ها، هر چه از واژه هایی مثل: قطعا، یقینا، مطمئنا، صد البته، … استفاده کنید.

• اگر یکی از حالات (پرخاشگرانه، خجولانه، ناپسند) را در درخواستهایتان مشاهده می کنید قطعا قاطعانه رفتار نمی کنید:

به عنوان مثال: فرض کنید با دوستانتان قصد دارید به مسافرت بروید. از بد روزگار آن ها ثروتمند هستند و شما دارای یک شغل کارمندی و حقوق ناچیز هستید. آن ها در تمام مسیر می خواهند به سبک و سلیقه خود هزینه کنند (از هتل گرفته تا انتخاب رستوران های لوکس و …. حال رفتار شما در مقابل درخواست های آن ها به عنوان یک همسفر چیست؟

• رفتار خجولانه: بابا اینا معلومه که اینطوری هزینه می کنند. بذار منم باهاشون همراه بشم. فوقش حسابم خالی می شه و بعد از سفر اضافه کاری می مونم و حلش می کنم. حداقل آبرومو اینطوری حفظ می کنم.
• رفتار ناپسند: از درون حرص می خورید که چرا باید این افراد اینقدر ثروت داشته باشند و من ….!
• رفتار پرخاشگرانه: حالا اینجاهام نریم هیچیمون نمیشه ها. اینجا مال شما پولداراست.
• رفتار قاطعانه: دوستان من نمی تونم اینقدر هزینه کنم. بنظرم دنبال یه هتل با هزینه کمتر بگردیم. مهم خوش گذشتنه دیگه.

سوال: به نظرتون کدوم رفتار بهتر بود؟

قطعا رفتار قاطعانه. به دلیل اینکه در تمام حالات دیگر، فرد آسیب می بیند و ارتباطش با دوستانش نیز خراب می شود.

یادتون باشه دنیا برای افرادی که قاطع نیستند منزلگاه زندان و حس قربانی بودن هست. به امید رسیدن به قله کوه قاطعیت همه افرادی که برای خودشان و رشد شخصی خودشان وقت می گذارند.